It runs in de family!

Wist je dat 5% van de deelnemers aan de Zevenheuvelenloop samen met een familielid aan de start verschijnt? Broer, zus, pa, ma of een oom of tante. Het komt allemaal voor! Bovendien blijken deze familieleden gemiddeld 84 seconden sneller te zijn op de 15 kilometer dan zorgvuldig gematchte ‘eenlingen’. Een opmerkelijk verschil - maar mogelijk niet geheel toevallig.

Een van de biologische factoren die hierin een rol kan spelen, is de mitochondriale overerving. Mitochondriën, de ‘energieproducerende-fabriekjes’ in onze cellen, beschikken over een klein stukje eigen DNA (erfelijk materiaal). Uniek aan dit mitochondriale DNA (mtDNA) is dat het uitsluitend via de moederlijn wordt doorgegeven. Broers en zussen, die dezelfde moeder hebben, delen dus in principe identiek mtDNA.

Voor duursporters is dit van groot belang. Juist bij duursporten zoals hardlopen is de capaciteit van mitochondriën cruciaal. De kwaliteit van de mitochondriën bepaalt in belangrijke mate hoeveel ATP (energie) de energiefabriekjes kunnen leveren en daarmee hoe hard er gelopen kan worden. Sporten zoals hardlopen, fietsen of zwemmen vereisen veel energie. Goede mitochondriën zorgen voor snellere en efficiëntere energieproductie. Daarnaast spelen ze een rol bij het opruimen van afvalstoffen en daarmee in het spierherstel en ze bepalen hoe goed het lichaam zuurstof kan benutten (VO₂ max). Kleine genetische verschillen in mtDNA kunnen leiden tot aanzienlijke variaties in uithoudingsvermogen.

Hoewel mitochondriën slechts één onderdeel zijn van het bredere geheel van factoren die sportprestaties beïnvloeden — zoals training, mentale weerbaarheid en andere genetische kenmerken — kunnen ze wel degelijk een rol spelen in het prestatieverschil tussen familieleden en individuele lopers. De gedeelde mitochondriale ‘erfenis’ binnen families draagt mogelijk op subtiele, maar meetbare wijze bij aan betere sportieve resultaten.

Dus, als jij die 3e zondag van november over de heuvels vliegt als een gazelle, op weg naar een nieuw persoonlijk record, vergeet dan niet bij thuiskomst je moeder te bedanken!